เมื่อวันที่ 27 มีนาคม 2568 ณ วัดช้างเผือกและวัดทุ่งสะเดียง ดร.วิศัลย์ โฆษิตานนท์ ประธานสภาวัฒนธรรมจังหวัดเพชรบูรณ์ เป็นประธานในพิธีเปิดงานประเพณีก่อเจดีย์ทรายกลบธาตุเมืองเพชรบูรณ์ โดยที่วัดช้างเผือกมีประธานชุมชนที่ 4 ช้างเผือกพัฒนา กล่าวรายงาน และวัดทุ่งสะเดียง มีประธานชุมชนชุมชนที่3 สะเดียงพัฒนากล่าวรายงาน มีรองปลัดเทศบาล หัวหน้าส่วนราชการเทศบาล และประชาชนร่วมสืบสานก่อเจดีย์ทรายกลบธาตุเป็นจำนวนมาก

ประเพณีก่อเจดีย์ทรายกลบธาตุของเมืองเพชรบูรณ์ เป็นประเพณีที่ไม่เหมือนการก่อเจดีย์ทรายที่ทำกันทั่ว ๆ ไป แต่เป็นการก่อเจดีย์ทรายที่มีการนำเอาอัฐิของญาติผู้ล่วงลับไปแล้วมาร่วมพิธีโดยการฝังเข้าไปในกองทรายด้วย ทั้งนี้ มาจากคติความเชื่อที่ว่า ร่างกายคนเราประกอบด้วยธาตุทั้ง 4 อย่างสมดุลกัน แต่เมื่อตายไป ร่างกายถูกเอาไปเผา ทำให้ธาตุเกิดความไม่สมดุล วิญญาณจะไม่เป็นสุข ..

ฉะนั้น เมื่อถึงวันตรุษไทยคือวันแรม 14 ค่ำเดือน 4 ของทุกปี ญาติ ๆ จะนำอัฐิมาทำบุญและให้สัมผัสธาตุทั้ง 4 นั่นคือ ดิน คือกองทราย น้ำ คือน้ำอบน้ำหอม ลม คือการเปิดอัฐิให้สัมผัสอากาศ ไฟ คือเทียนธูปที่นำมาจุดไหว้ ... โดยเชื่อว่า เมื่อทำแบบนี้แล้ว ธาตุจะกลับมาสู่ความสมดุลอีกครั้ง วิญญาณผู้ตายก็จะมีความสุข ซึ่งจะต้องทำเป็นเวลา 3 ปีติดต่อกันหลังจากเสียชีวิต

ประเพณีก่อเจดีย์ทรายกลบธาตุ จึงกลายเป็นสัญลักษณ์แห่งการรำลึกถึงคุณงามความดี ความผูกพันต่อบรรพบุรุษและความกตัญญูกตเวทีต่อบุพการีผู้ล่วงลับไปแล้ว นอกจากนั้น ยังส่งเสริมการมีปฏิสัมพันธ์อันดีระหว่างกันของสมาชิกในครอบครัวที่จะต้องกลับบ้านมาร่วมงานและแบ่งงานกันทำ ผู้ชายก็จะพากันไปขุด ขน และก่อทราย ส่วนผู้หญิงและเด็ก ๆ ก็จะช่วยกันประดับประดาเจดีย์ทราย ร่วมงานกันสนุกสนาน ผู้เฒ่าผู้แก่ก็จะคอยดูเรื่องพิธีกรรม

ปัจจุบัน ประเพณีก่อเจดีย์ทรายกลบธาตุ ในเขตตำบลในเมือง ยังคงมีการทำกันอยู่ก็มีแต่เฉพาะที่บ้านสะเดียง คือที่วัดทุ่งสะเดียงและวัดช้างเผือก เท่านั้น ส่วนตามตำบลต่าง ๆ ในเขตอำเภอเมืองเพชรบูรณ์ เช่น สะเดียง ป่าเลา บ้านโตก ชอนไพร นายม ก็ยังมีการปฏิบัติกันอยู่เช่นกัน

ประชาสัมพันธ์เทศบาลเมืองเพชรบูรณ์

สมเกียรติ งามนิล / ถ่ายภาพ รวมรูปทั้งหมด

สวัส ภสิริหิรัญ / รายงาน